کنفرانس دادخواهی برای بانوان خبرنگار در افغانستان

به گزارش پایگاه اطلاع رسانی پیام آفتاب نتایج این تحقیق که توسط مؤسسه اجتماعی-فرهنگی تساوی و با حمایت مالی مؤسسه کانترپارت، اداره توسعه بین‌المللی ایالات متحده، مؤسسه آغا خان و مؤسسه انتر نیوز در قالب برنامه مشارکت مدنی زنان افغانستان در دو کلان شهر کابل و مزار شریف صورت گرفته است نشان می‌دهد ۱۹/۵ درصد زنان خبرنگار بدون معاش و یا با معاش ۳ تا ۴ هزار افغانی در ماه کار می‌کنند. قابل ذکر است زنان بخش مهمی از مخاطبین رسانه‌ها را تشکیل می‌دهد و در این راستا زنان خبرنگار بهتر از خبرنگاران مرد می‌توانند موضوعات مربوط به زنان را تشخیص و اطلاع رسانی کنند. حضور پر رنگ زنان خبرنگار در سطوح و بخش‌های مختلف رسانه‌ها باعث شده است صدای قشرها مختلف مردم بهتر انعکاس یابد و فعالیت‌های رسانه‌ها از لحاظ محتوی، کیفیت و تأثیر گذاری رشد کند. کار بدون معاش اضافه کاری در روزهای رخصتی از دیگر گله مندی‌هایی است که زنان خبرنگار در این تحقیق به آن اشاره کرده‌اند. معصومه محمدی، رئیس مؤسسه تساوی، در کنفرانس «داد خواهی برای بانوان خبرنگار» امروز پنج شنبه در کابل گفت: «این تحقیق که ۱۶۵ زن خبرنگار و مسئولین رسانه‌های مختلف در کابل و مزار شریف جامعه آماری آن را تشکیل می‌دهد نشان می‌دهد که خشونت علیه زنان در کابل نسبت به مزار شریف بیشتر بوده است.» وی افزود خشونت علیه زنان در کابل از سوی نیروهای امنیتی و در مزار شریف از سوی مردم به ثبت رسیده است. رئیس مؤسسه اجتماعی-فرهنگی تساوی تأکید کرد ۱۹ درصد کسانی که به پرسش‌های این تحقیق پاسخ داده‌اند، گفته‌اند که هیچ معاشی دریافت نمی‌کنند. آنها دولت را به کم‌کاری در این عرصه متهم می‌کنند و از زنان و دختران می‌خواهند از روی آوردن به حرفه خبرنگاری پرهیز کنند. قابل ذکر است بررسی وضعیت زنان خبرنگار در کابل و مزار شریف در دو سال اخیر، تقویت و بسیج زنان خبرنگار برای داد خواهی جهت حل مشکلات و بالا بردن ظرفیت تحقیق و اداره از اهداف مشخص اصلی این تحقیق و بررسی میزان خشونت علیه زنان در دو سال اخیر، تبعیض بر ضد زنان خبرنگار در طی دو سال اخیر و شناسایی اعمال کنندگان خشونت علیه زنان در دو سال اخیر از اهداف فرعی این تحقیق ذکر شده است. عدم دسترسی به اطلاعات از مشکلات دیگر خبرنگاران زن است قانون حق دسترسی به اطلاعات اگرچه گفته و شنیده شد که پس از توشیح رئیس جمهور محمد اشرف غنی به تصویب رسیده است اما تا این لحظه به نظر می‌رسد که در دهلیزهای تطبیق یخ زده باشد. براساس تحقیق انجام شده ۴۰/۳ درصد زنان خبرنگار زن از عدم دسترسی به اطلاعات گله مند بوده‌اند. آنها گفته‌اند که در قدم اول مقامات دولتی به شمول سخنگویان وزارات مختلف حاضر نیستند اطلاعاتی را در اختیار خبرنگاران زن قرار دهند. باید گفت رسانه‌ها در تقویت ارزشهای حقوق بشری، آگاهی عامه و گسترش آزادی بیان نقش کلیدی داشته‌اند. رسانه‌ها مسئولین را به پاسخگویی وا داشته‌اند و در آوردن شفافیت تلاش کرده‌اند. خبرنگاران اعم از زن و مرد همکار همیشگی نهادهای مدنی در دادخواهی برای صلح و عدالت و مبارزه با تبعیض، خشونت و وحشت بوده‌اند. البته این همه بدون حضور زنان خبرنگار ممکن نبوده است. مجیب خلوت گر، مسئول حمایت از رسانه‌های آزاد افغانستان (نی)، نیز در کنفرانس حمایت از زنان خبرنگار افزود ۵ تا ۶ درصد زنان خبرنگار در این تحقیق شرکت کرده‌اند و اگر این تحقیق در نقاط نا امن انجام می‌شد شاید نتایج دیگری به دست می‌آمد. زنان رسانه‌ای در این تحقیق بیان داشته‌اند که ملاهای مساجد در اغلب موارد با زنان ممصاحبه نمی‌کنند و زنان نیز به دلیل ترس از شوهران و دیگر اعضای فامیل حاضر نیستند مصاحبه بدهند. فوزیه کوفی، نماینده مردم بدخشان در ولسی جرگه، در کنفرانس امروز در کابل گفت: «تمام دستاوردهایی که امروز داریم را مدیون خبرنگاران خود هستیم. خشونت علیه خبرنگاران به ویژه زنان خبرنگار یک امر عادی شده است.» وی افزود خبرنگاران در شرایط بد امنیتی قرار دارند و با چالش‌های زیادی دست و پنجه نرم می‌کنند. این عضو مجلس نمایندگان تأکید کرد خشونت علیه خبرنگاران اناث ساختاری است: جامعه افغانستان مرد سالار است و در بسیاری موارد فامیل‌ها اجازه نمی‌دهند دخترانشان در رسانه‌ها کار کنند. رحیم الله سمندر، رئیس ژورنالیستان آزاد افغانستان، نیز گفت زنان در رسانه‌ها مورد تبعیض قرار می‌گیرند، فرهنگ اطلاع رسانی در جامعه پذیرفته نشده است و مردم و مقامات دولتی خبرنگاران زن را مورد خشونت قرار می‌دهد. تعداد زیادی از زنان خبرنگار در این تحقیق از دولت شاکی اند و می‌گویند دولت به جای اینکه مدافع حقوق خبرنگاران به ویژه زنان خبرنگار باشد، حقوق آنها را پایمال می‌کند. این زنان ابراز داشته‌اند که نمی‌توان از دولت توقع داشت که از زنان رسانه‌ای حمایت کند. وحیده فیضی، خبرنگار یکی از رسانه در کابل، به پایگاه اطلاع رسانی پیام آفتاب گفت در جامعه سنتی افغانستان کار در بیرون از منزل برای زنان خود یک چالش است. وی افزود زنان و دختران خبرنگار در انجام مسئولیت‌های کاری خود از سوی فامیل و مسئولین ادارات دولتی با مشکل مواجه می‌شوند. این خانم خبرنگار تأکید کرد توانایی زنان در انجام کارهای خبری از سوی نهادهای دولتی و مردم نایده گرفته می‌شود در حالیکه زنان در این زمینه از توانایی‌های بالایی برخوردار اند. وحیده فیضی گفت: «سران دولت وحدت ملی به وعده‌های خود مبنی بر دفاع از حقوق خبرنگاران به ویژه زنان اهل رسانه عمل نکرده‌اند و هم اکنون آینده شغلی زنان خبرنگار در هاله‌ای از ابهام قرار دارد.» وی افزود مدافعان حقوق خبرنگاران باید کاری کنند تا آینده یک خبرنگار زن تأمین شود. براساس نتایج تحقیق حاضر زنان خبرنگار از آینده کاری خود نگران هستند و به کسانی که می‌خواهند در آینده خبرنگار شوند توصیه کرده‌اند به طرف این شغل نروند. این تحقیق دریافته است که بیمه خبرنگاری در افغانستان وجود ندارد. ۸۶/۷ درصد از مسئولین رسانه‌ها در این تحقیق بیان کرده‌اند که برای رسیدگی به مشکلات زنان خبرنگار هیچ مرجع مشخصی وجود ندارد. جمعیت آماری این تحقیق را زنان خبرنگار بین ۲۱ تا ۲۵ سال تشکیل داده است، ۶۴/۴ درصد پاسخ دهندگان مجرد و ۲۴/۲ درصد متأهل بوده‌اند، ۵۰/۷ درصد دارای مدرک لیسانس، شش نفر ماستر، ۱۷/۴ درصد فارغ صنف دوازده، ۱۶/۱ درصد چهارده پاس، ۴۹/۷ درصد شرکت کنندگان از قوم تاجیک، ۲۴/۸ درصد قوم هزاره، ۱۴/۱ درصد قوم پشتون و قومیت‌های ازبک و دیگر اقوام به ترتیب ۹ و ۸ درصد بوده‌اند. این تحقیق همچنین نشان داده است که ۴۶/۳ درصد زنان خبرنگار در رسانه‌های دیداری، ۲۷/۶ درصد در رادیو، ۱۳/۴ درصد در رسانه‌های چاپی و ۱۰/۱ درصد در رسانه‌های آن‌لاین مشغول به کار می‌باشند. منبع : پایگاه اطلاع رسانی پیام آفتاب