تواب سازی آنلاین روش ِ تازه سرکوب در جمهوری اسلامی ایران
گزارشگران بدون مرز (RSF) فشار و تهدید انجام شده بر روزنامهنگاران را برای ابراز ندامت آنلاین و به سکوت وادار کردن آنها را محکوم می کند.
در روزهای اخیر شماری از روزنامهنگاران و نویسندگان و کنشگران حقوق بشر، بر صفحههای خود در شبکههای اجتماعی توئیتر، انستاگرام و... با انتشار متنهایی از انتشار اطلاعات و یا انگارهای خود ابراز تاسف کرده و پوزش خواستند. بنا بر اطلاعات گردآوری شده از سوی RSF، این « ابراز ندامت آنلاین» در پی احضارهای سپاه پاسداران و یا تهدید به بازداشت انجام شدهاند.
دو روزنامهنگار کارآموزده محیط زیست که به پرونده بازداشت و محکوم کردن کنشگران محیط زیست در شبکه اجتماعی انتقاد کرده بودند، مجبور به انتشار متنهای ابراز تاسف و پوزش خواهی شدند. شماری از اعضای بنیاد میراث پارسیان در ماههای آبان و بهمن پس از بازداشت دراز مدت، با اتهام جاسوسی به احکامی از چهار تا ده سال محکوم شدند. چگونگی و چرایی این بازداشت و محاکمه از سوی بسیاری از مدافعان حقوق بشر مورد انتقادهای جدی قرار گرفته بود.
مژگان جمشیدی ۲۵ خرداد ماه در صفحه توییتر خود نوشت :« چون در این کشور زندگی میکنم تابع قانونم، اگر بعد از صدور رای دادگاه محیط زیستی ها در ابان ۹۸؛ توییت یا ریتوییتی داشتم که شائبه عدم احترام به رای دادگاه را ایجاد کرده؛ اصلاح میکنم که به رای دادگاه احترام میگذارم» یک روز پیش نیز از این نوشته، لیلا مرگن خبرنگار روزنامه شرق نیز این متن را توئیت کرد : « با توجه به نظر نهایی دادگاه به عنوان مرجع نهایی جرایم جاسوسی، حکم مراجع قضایی درباره میراث پارسیان را پذیرفته و در این رابطه هیچ ریتوئیتی نخواهم کرد. با توجه به نظر دادگاه، بابت ریتوئیتهای گذشته عذرخواهی میکنم.»
پیش از این دو روزنامهنگار، محمد معینی وبلاگ نویس پر سابقه و روزنامهنگار به تاریخ ۲۹ اردیبهشت با انتشار متنی گویا از توییتر خداحافظی کرده بود :« الان دارید آخرین توییتهای منو میخونید. من ِ ناوابسته، این گوشه فضای مجازی را هم فرومیگذارم برای گلههایی از افسران و سربازان مواجببگیرتان که ستمکاریهایتان را در همه جا تزیین میکنند. من یا هر چه خودم بخواهم مینویسم یا نمینویسم. »
رضا معینی مسوول دفتر افغانستان و ایران RSF در این باره میگوید :« تواب سازی آنلاین ادامهی همان کهنه سیاست رژیم در تواب سازی در زندانها و مجبور کردن به اعترافهای اجباری است. این سرکوب نقض آشکار حقوق بنیادین به ویژه حق آزادی بیان مردم ایران است. رژیم جمهوری اسلامی ایران باید به تعهدات جهانی خود، از این میان اعلامیه جهانی حقوق بشر و پیمان حقوق مدنی و سیاسی که آنها را پذیرفته است، پایبند باشد.»
انجام فشار تنها به روزنامهنگاران محدود نشده است بسیاری از نویسندگان و هنرمندان نیز در صفحههای خود در شبکههای احتماعی متنهای مشابه را منتشر کردهاند. این موج تازه سرکوب علیه روزنامهنگاران و کاربران اینترنتی نشان میدهد که جمهوری اسلامی ایران حتا شبکههای اجتماعی را که پیش از این مسدود و مهار کرده است، تحمل نمیکند.
به تاریخ ۲ تیرماه ۱۳۹۹، سیصد نویسنده، هنرمند و روزنامهنگار با انتشار بیانیهای به فضای هراس و سرکوب، بازداشت و سانسور و تاثیرات ویرانگر آن بر آزادی بیان اعتراض کرده و اعلام کردهاند : «انتقاد و آزادی بیان حق همگان است.»
جمهوری اسلامی ایران در ردهبندی جهانی آزادی رسانهها ۲۰۲۰ گزارشگران بدون مرز از میان ١٨٠ کشور جهان در رده ۱۷۳ قرار دارد.