بررسی سوگند و آدابنامه روزنامه نگاران تاجیک

پیشنویس سوگند و آداب نامه روزنامه نگاران در نشستی در دوشنبه (پایتخت تاجیکستان) بررسی شده است. بیشتر روزنامه نگاران و مسئولان سازمانهای دفاع از حقوق روزنامه نگاران هدف تهیه این اسناد را نوع ایجاد موانع و مشکلات جدید در راه فعالیت آزاد روزنامه نگاران تلقی کرده اند. ولی مسئولان سازمان اطلاعات و معاشرت که این اسناد را تهیه کرده اند، این ادعا را تکذیب کرده و گفته اند که این اقدام تنها به خاطر جلوگیری از چاپ و پخش اطلاعت نادرست، تهمت انگیز و بر انگیزنده نزاع مختلف اتخاذ شده است. دولت نذری یف، رهبر بخش اطلاعات وزارت خارجه تاجیکستان گفت که پیشنویس سوگند و آدابنامه روزنامه نگاران یک سالی قبل تهیه شده و به حوادث آخیر در صحنه روزنامه نگاری این کشور، از جمله قضیه خبرنگاران رادیوی آزادی ارتباطی ندارد. همچنین، آقای نذری یف تاکید کرد که یاد کردن سوگند روزنامه نگاری یک امر داوطلبانه بوده و در صورت نقض آن مجازات جنایی صورت نخواهد گرفت. ولی جاود مقیم، استاد فاکولته (دانشکده) خبرنگاری دانشگاه ملی تاجیکستان تهیه سوگند و آدابنامه روزنامه نگاران را یک اقدام غیرلازم خواند. به گفته آقای مقیم، در قانون مطبوعات و دیگر واسطه های اخبار عموم وظایف، مسئولیت و حقوق روزنامه نگاران و رسانه ها مشخص شده و برای تصویب اسناد دیگر ضرورتی وجود ندارد. شرکت کنندگان همایش تاکید کردند که روزنامه نگار آزاد است و وادار ساختن او برای یاد کردن سوگند مخالف با معیارهای اخلاقی جامعه است. زیبا نجم الدیناوا، کارمند مرکز سازمان امنیت و همکاری اروپا در تاجیکستان گفت که در برخی کشورهای اروپایی بر عوض قانون مطبوعات با کودکس اخلاق یا آدابنامه خبرنگاران وجود دارد که این سند بیشتر روش توصیه و مشورت را داشته نه سخت گیری و ممنوعیت. خانم نجم الدیناوا معتقد است که سوگند و آدابنامه برای روزنامه نگاران به نوعی تحمیل خودسانسوری خواهد بود که این امر برای تهیه مطالب واقع بینانه و انتقادی در مسائل مبرم جامعه تاجیکستان مانعه خواهد بود. افزون بر این، نور الدین قرشیبایف، رئیس اتحادیه ملی رسانه های مستقل تاجیکستان تاکید کرد که بیشتر مفاد آدابنامه خبرنگاران از قانون مطبوعات و دیگر واسطه های اخبار عموم نسخه برداری شده و در آنها عمدتا به وظایف و مسئولیت روزنامه نگاران تاکید شده است، نه بر حمایت حقوق آنها. ضمنا، در آدابنامه خبرنگاران مسئولیت دفاع از حقوق روزنامه نگاران به عهده اتحادیه ژورنالیستان تاجیکستان واگذار شده است. اما پولاد نورف، دبیر مسئول اتحادیه خبرنگاران گفت که این نهاد در تهیه و بررسی پیشنویس سوگند روزنامه نگار و آدابنامه خبرنگاران شرکت نکرده است و با مفاد این اسناد آشنایی کامل ندارد. گذشته از این، به گفته آقای نورف، اتحادیه روزنامه نگاران تنها از حقوق اعضای خود دفاع می کند و این در حالیست که اکثر کل خبرنگاران نشریه و رسانه های مستقل کشور عضویت این اتحادیه را نپذیرفته اند. در همایش امروز پیشنهاد شد که پیشنویس سوگند و آدابنامه خبرنگاران در نشریه های تاجیکستان منتشر شده و پس از بررسی عموم، بخصوص از سوی روزنامه نگاران، ناشران و کارشناسان حقوق بشر برای تصویب پیشنهاد شود. این در حالیست که سازمان اطلاعات و معاشرت که پیشنویس سوگند و آدابنامه روزنامه نگاران را تهیه کرده است، سالی قبل در چهارچوب یک پروژه سازمان ملل متحد به عنوان یک نهاد وابسته به وزارت خارجه تاجیکستان تاسیس یافته، اما دیرتر به سازمانی مستقل تبدیل یافت.