اعتراض به ادامه حبس «نارنجی‌ها» توسط سپاه

بنیاد مرزهای الکترونیکی (ای اف اف) با انتشار گزارشی بر روی وبسایت خود، خواستار آزادی مسئولان و نویسندگان سایت #نارجی شد. این بنیاد غیردولتی آمریکایی از مخاطبان خود نیز خواسته تا با امضای نامه‌ای خطاب به حکومت ایران و اطلاع رسانی درباره نارنجی‌ها در اینترنت و شبکه‌های اجتماعی، به آزادی آن‌ها کمک کنند. بنیاد مرزهای الکترونیکی از آزادی‌های مدنی در دنیای دیجیتال و اینترنت حمایت می‌کند. نارنجی از سایت‌های پرطرفدار ایران در زمینه اخبار مربوط به دنیای فن‌آوری و ابزارک‌ها (گجت) بود. این سایت را گروهی چند نفره از بلاگرهای حوزه فن‌آوری از دفتری کوچک در شهر کرمان راه انداختند و خیلی زود آن را به یکی از سایت‌های مورد توجه علاقمندان تازه‌های فن‌آوری در ایران تبدیل کردند. اما صفحه اول نارنجی، روز سه‌شنبه ۱۲ آذر ۱۳۹۲، از دستگیری علی‌اصغر هنرمند، عباس واحدی، علیرضا وزیری، نسیم نیک‌مهر، ملیحه نخعی، محمدحسین موسی‌زاده و سارا سجادپور، از اعضای فنی و نویسندگان خود توسط سپاه پاسداران خبر داد. این سایت پرطرفدار از آن هنگام دیگر فعالیت نمی‌کند. رضا معینی از گزارشگران بدون مرز به رادیو فردا می‌گوید که «جمهوری اسلامی از آغاز ورود تکنولوژی مدرن و اینترنت به ایران، همواره نوعی برخورد و عناد با فعالان اینترنتی و به ویژه وبلاگ نویسان و مسئولان سایت‌های مختلف داشته است.» به گفته آقای معینی، فعالان اینترنتی در ایران با سنگین‌ترین اتهام‌ها مانند جاسوسی، ارتباط با بیگانه و توهین به مقدسات، متهم و با محکومیت‌های سنگینی هم مواجه شده‌اند. مسئول میز ایران و افغانستان گزارشگران بدون مرز از نویسندگان و اعضای فنی سایت نارنجی به عنوان یکی از نمونه‌های روشن چنین برخوردی نام می‌برد که «هیچ اتهام مشخصی به آن‌ها وارد نشده، هنوز مشخص نیست که تاریخ برگزاری دادگاه آن‌ها کی خواهد بود و اساسا بر چه مبنایی بازداشت شده‌اند.» سایت بنیاد مرزهای الکترونیکی در گزارش خود نوشته که شیوه کار سایت نارنجی مشابه سایت‌هایی مانند «گیزمودو» یا «اینگجت» در آمریکا بود، به این شکل که نظرات مختلفی را درباره اندروید‌ها و آیفون‌ها، برنامه‌های کاربردی (اپلیکیشن) فارسی و محبوب‌ترین دانلود‌ها منتشر می‌کرد. این‌ها به علاوه «میم»‌های اینترنتی روز - از جمله میم معروف نقاشی دیجیتال چهره مورگان فریمن روی آیپد - مجموعه جالب توجهی از اطلاعات را در مقابل مخاطبان ایرانی قرار داد و به محبوبیت نارنجی افزود. همزمان با توقف فعالیت نارنجی، به روزگردانی سایت‌های «نردبان» و «نگهبان» نیز به حالت تعلیق درآمد؛ سایت‌هایی که در پی موفقیت نارنجی، به عنوان «سایت‌های خواهر خوانده» آن راه اندازی شدند. سپاه ثارالله کرمان در روزهای پس از دستگیری اعضای سایت نارنجی، از بازداشت تعدادی دیگر از فعالان اینترنتی و هک کردن برخی سایت‌ها خبر داده بود. صدا و سیمای حکومتی مرکز کرمان نیز فیلمی از دستگیرشدگان پخش کرد. در این فیلم گفته شد که نارنجی‌ها «با هدف براندازی نرم نظام» از شبکه‌های جاسوسی خارجی پول دریافت کرده و آموزش دیده‌اند. احمد قربانی، معاون دادستان کرمان هم اعلام کرده بود که بازداشت شدگان از نظر سازمان اطلاعات سپاه پاسداران، «فعالان سایبری مرتبط با بیگانگان» بودند که در کرمان به اتهام «اقدام علیه امنیت ملی از طریق همکاری با شبکه‌های بیگانه و طراحی سایت و تولید محتوا برای سایت‌های ضد انقلاب به منظور براندازی نظام» دستگیر شدند. ای اف اف نوشته که پیش از دستگیری ناگهانی اعضای سایت نارنجی، علی‌اصغر هنرمند، موسس این سایت و عباس واحدی، سردبیر آن، به آینده پیش روی خود امید بیشتری بسته بودند. حسن روحانی، رئیس جمهوری جدید ایران، اعلام کرده بود که کارآفرینی در حوزه فن آوری بخشی از برنامه دولت او برای دستیابی به «اقتصاد دانش بنیان» است و میلیارد‌ها تومان در بودجه سال ۱۳۹۳ برای رسیدن به این هدف، پیش‌بینی شده است. اما آن‌ها و بازداشتی‌های دیگر، هم‌اکنون یا در بازداشت‌اند و یا با قید وثیقه آزادند تا زمان دادگاه‌شان فرا برسد. به نوشته سایت بنیاد مرزهای الکترونیکی، نمونه سایت نارنجی مثال دیگری از این مسئله است که چگونه تکنولوژیست‌ها هدف سرکوب حکومت‌ها قرار می‌گیرند. «بلاگرهای غیر سیاسی و محبوبی مانند نارنجی‌ها با ریسک گرفتار شدن در میان نزاع‌هایی مواجه‌اند که کنترلی بر روی آن‌ها ندارند. این اهمیتی ندارد که شما وبلاگی درباره گسترش اندروید می‌نویسید یا راه‌های مبارزه با فیلترینگ را گسترش می‌دهید؛ دولت‌های زیادی هستند که به شما به چشم یک هدف نگاه می‌کنند.» منبع : رادیو فردا